Een simpele vraag. Maar wel een die het verschil kan maken tussen het wel of niet goed functioneren van een individu, team of gehele organisatie. Hoe dat zit lees je in dit artikel.
Ieder mens heeft zijn eigen unieke combinatie van eigenschappen, opvoeding, herinneringen, talenten en eigenaardigheden. Dat geeft op zichzelf al een complexe mix van gedachten, emoties en gevoelens. Wanneer je dan ook nog wil samenwerken met andere mensen, dan geeft dit nog eens een extra dimensie. Het is daarom dan ook meer uitzondering dan regel, dat in een samenwerking iedereen volledig vrij is om zichzelf te zijn en alles mee mag doen.
We hebben allemaal wel bepaalde emoties en gevoelens die we goed kunnen herkennen en waar we goed mee om kunnen gaan, maar ook emoties en gevoelens die we lastiger herkennen of accepteren. Bij de een is dit boosheid, bij de ander verdriet en weer een ander worstelt regelmatig met lichte of zware angstgevoelens. Dit alles wordt nog eens extra bemoeilijkt doordat we doorgaans niet zo makkelijk praten over deze emoties en gevoelens. We proberen ze te ontkennen of weg te stoppen.
Als mens is het onmogelijk om welke emotie dan ook langdurig te ontkennen. Het hoort er allemaal bij. Voor iedere emotie of gevoel dat we uitsluiten, sluiten we ook de tegenpool uit. Dat betekent dat ook de positieve kant niet meer tot onze beschikking staat. Een voorbeeld? Wanneer iemand van zichzelf niet boos mag zijn of hier heel veel moeite mee heeft, dan lukt het ook niet meer om op tijd en duidelijk grenzen aan te geven. Iedere plus heeft een min en ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Zo zie je dat het al moeilijk genoeg is om bij jezelf alle emoties en gevoelens goed te herkennen en er op een gezonde manier mee om te gaan. In teams en organisaties komt daar nog een schepje bovenop. Ook binnen een groep mensen zijn er altijd zaken waar we makkelijk over praten en zaken die we liever niet bespreken. Wanneer een lid van de groep daar dan toch tegenaan loopt, dan is de kans groot dat deze persoon zich bewust of onbewust afgewezen of niet gezien en gehoord voelt. Als je daarbij optelt dat ieder mens alle emoties en gevoelens op een bepaald moment in het leven wel een keer tegenkomt, dan weet je dus ook dat dit nooit goed kan blijven gaan. Even een praktisch voorbeeld.
Stel dat je werkt in een team waarbij falen iets is wat iedereen ongemakkelijk vindt. Mocht er een keer een fout gemaakt worden, dan zoeken we allerlei excuses of geven elkaar de schuld. Niemand wil het gevoel van het maken van een fout ervaren, waardoor het moeilijk wordt dit gevoel te herkennen en accepteren. Wanneer je echter werkt in een team waarin er geen verantwoordelijkheid wordt genomen voor fouten, dan leren we ook niet van onze fouten. We zijn alleen maar bezig om de illusie van perfectie in leven te houden. Dat is heel hard werken, zonder het gewenste resultaat te bereiken. Het betekent daarnaast ook stilstand in de ontwikkeling van het team en de individuen die het team vormen.
Wanneer we ook de donkere gevoelens zoals kwetsbaarheid, schaamte, boosheid, verdriet en angst weer kunnen omarmen als onderdeel van het leven en het voelen en bespreken van deze emoties kunnen normaliseren binnen teams en organisaties, dan groeien we niet alleen als mens, maar bereiken we ook makkelijker onze doelen, ervaren we minder druk en stress en kunnen we duurzaam samenwerken.
Dit artikel is het eerste deel van een reeks over emotionele intelligentie. Emotionele intelligentie is het vermogen om gevoelens en emoties te herkennen en er op een gezonde manier mee om te kunnen gaan. Een goed ontwikkelde emotionele intelligentie stelt je instaat om jezelf, maar ook klanten, teamleden, medewerkers en/of partner beter te begrijpen, makkelijker samen te werken en met minder weerstand doelen te realiseren. Wil je graag eens verder praten over emotionele intelligentie voor jezelf, jouw team of de organisatie? Neem dan contact op voor een afspraak.